گفت وگو با فرهاد حسن زاده

داستان هایی كه حقیقت می شوند

داستان هایی كه حقیقت می شوند فرهاد حسن زاده می گوید: بعضی از نویسندگان جلوتر از اتفاقات هستند؛ در سالهای پیش ما شاهد فیلمها یا داستان هایی بودیم که ایده اصلی شان نابودی زندگی بر روی زمین به خاطر بحران هایی مثل ویروسی کشنده یا ویرانی محیط زیست و بحران هایی از این دست بوده است. انگار حقیقت ها را از روی داستان ها نوشته اند نه داستان ها را از روی حقیقت ها.


این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با ایسنا درباره مواجهه ادبیات با بحران هایی مثل جنگ، بلایای طبیعی و بیماری های همه گیر همچون کرونا، اظهار نمود: ما فعلاً تبعات شکلی و ظاهری کرونا را می بینیم مثل آمارهای تلفات و تاثیرات آنی که این بیماری بر جسم آدم ها می گذارد. اما آن چه دیده نمی گردد و پنهان است، صدمه های روحی و روانی آن است که تا سالهای سال در ذهن و روح و روان مردم و در خاطرات جمعی این سرزمین می ماند. برخی از عواقب این بیماری سالهای سال با ما و در رفتارهای عمومی ما خواهد ماند؛ مثل عواقبی که جنگ بر ما تحمیل کرد. یعنی با گذشت سالهای سال از جنگ هشت ساله ایران و عراق سایه تاثیرات روحی و روانی آن بر سلسله اعصاب جامعه حاکم است و خودمان خبر نداریم. ازاین رو کرونا هم این تاثیرات را خواهد گذاشت.
حسن زاده در ادامه با بیان اینکه بیشتر نگران کودکان است، اظهار داشت: بزرگ ترها بگونه ای خویش را تخلیه می کنند. آنها درگیر کار و روزمرگی هستند و تجربه بیشتری در رویارویی با بحران ها دارند. اما کودکان دوران رشد خویش را طی می کنند و این دوران زمان یادگیری و تکامل شخصیت آن هاست. ازاین رو کودکان دیگر رشد طبیعی نخواهند داشت و گویی در گلخانه بزرگ می شوند. محصولات گلخانه ای هم همان گونه که می دانید با محصولات طبیعی و ارگانیک تفاوت زیادی دارند.
او با مقایسه جنگ هشت ساله با کرونا بیان نمود: بخشی از آثارم در ارتباط با جنگ و موقعیت هایی بوده که نوجوانان در جنگ قرار گرفته و با مقاومت، تفکر و خلاقیت توانسته اند آن بحران را پشت سر بگذارند، یک جورهایی کرونا مانند تجربه جنگ ماست، در دوره ای که من کارهای جنگی می نوشتم بگونه ای آماده کردن بچه ها و بزرگ ترها برای موقعیت های این چنینی هم بوده است. ادبیات این خصلت را دارد که می تواند با تصویرسازی و بیان داستان و روایت ها ذهن مخاطب خویش را برای شرایط و دوران بحرانی آماده کند.
نویسنده «موش سر به هوا»، «هستی» و «آهنگی برای چهارشنبه ها» درباره تولیدات ادبی در رابطه با کرونا در دوران کرونایی هم اظهار داشت: نوشتن درباره کرونا شروع شده اما تمام نشده و هر نویسنده ای با عنایت به تجربه و توان خود، کارهایی را انجام داده یا انجام می دهد، این مورد تمام نشده و ادامه دارد. همان گونه که هنوز درباره جنگ جهانی دوم و یا جنگ خودمان داریم فیلم می سازیم و داستان می نویسیم، بطور قطع داستان های کرونا، که عامل اصلی رخدادهای فعلی است، در آینده شکل می گیرد. اما عمده داستان هایی که در یک سال و نیم گذشته بوده، بیشتر نقش آموزشی و بازدارندگی داشته اند، تعدادی ترجمه بوده و درصد کمی هم تالیف اما داستان هایی که به آن ادبیات محض می گوییم، باید زمان بگذرد که داستان کرونا در ذهن نویسنده شکل بگیرد و نوشته شود.
حسن زاده در ادامه خاطرنشان کرد: من چند داستان کوتاه با مبحث کرونا نوشته ام که در مجلات انتشار یافته است. داستان «سیب زمینی سرخ کردن بدون سس» در مجله رشد دانش آموز و داستان «تاریخ انقضای سلجوقیان» در نشریه دوچرخه چاپ شد. دو داستان دیگر هم هست که برای بزرگسالان است. مساله ای که وجود دارد این است که همیشه هنرمندان و نویسندگان متاثر از اتفاقات اجتماع خود هستند، این اتفاقات در ذهن شان تأثیر می گذارد و آنها نه بعنوان دارو بلکه بعنوان نشان دادن محل درد، آن وقایع را به تصویر می کشند.
او اضافه کرد: داستان ها در پیرامون ما موج می زنند و آدم ها به آسانی از کنار این داستان ها و حتی داستان های خودشان عبور می کنند. درحالی که نویسندگان با قدرت جادویی کلمات زمان را متوقف و در داستان ها ثبت می کنند. بعضی از نویسندگان معمولا بزرگی و ابعاد یک حادثه هولناک را به تصویر می کشند. حتی بعضی از نویسندگان جلوتر از اتفاقات هستند؛ در سالهای پیش ما شاهد فیلمها یا داستان هایی بودیم که ایده اصلی شان نابودی زندگی بر روی زمین به خاطر بحران هایی مثل ویروسی کشنده یا ویرانی محیط زیست و بحران هایی از این دست بوده است. انگار حقیقت ها را از روی داستان ها نوشته اند نه داستان ها را از روی حقیقت ها.
نویسنده «قصه های کوتی کوتی»، «زیبا صدایم کن» و «عقرب های کشتی بمبک» همینطور درباره اینکه کرونا می تواند بعنوان یک سوژه جهانی دریچه ای رو به ادبیات جهان باز کند، اظهار داشت: کرونا بحرانی است که تمام دنیا با آن درگیر شده و هر کشوری بنا بر تجربیات خود با آن برخورد کرده است. ما اگر نگاهی بومی به این اتفاق جهانی داشته باشیم و بتوانیم از این منظر در ادبیات مان به آن بپردازیم میتوان امیدوار بود که حرفی تازه برای جهانیان خواهیم داشت. باید دید کرونا در ایران چگونه بر زندگی ایرانیان تأثیر گذاشته و با آن مقابله یا مواجهه داشته اند. اما اگر تکرارکننده مضامین دیگران باشیم اتفاق خاصی نخواهد افتاد.



1400/03/06
11:58:37
0.0 / 5
880
تگهای خبر: آموزش , آهنگ , تصویر , فیلم
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۱ بعلاوه ۳

هنر شهر

هنر و فرهنگ شهری

honareshahr.ir - تمامی حقوق مالکیت معنوی سایت هنر شهر محفوظ است