در قالب یك یادداشت؛
چگونه نوشتن تحلیل تئاتر را بیاموزیم
به گزارش هنر شهر مترجم كتاب تحلیل نمایشنامه: راهنمای موردی درام مدرن غربی نوشته آر. جی. كاردولو در یادداشتی درباره خاصیت های این كتاب توضیحاتی ارایه داده و آنرا اثری ساده و روان برای آموختن دانسته است.
به گزارش هنر شهر به نقل از مهر، احسان زیورعالم روزنامه نگار، مترجم و منتقد تئاتر که اخیرا کتاب «تحلیل نمایشنامه: راهنمای موردی درام مدرن غربی» نوشته آر. جی. کاردولو را ترجمه کرده است در یادداشتی درباره خاصیت های این کتاب توضیحاتی ارایه داده و آنرا کتابی برای آموختن نه نوشتن دانسته است. این کتاب به زودی توسط انتشارات نیماژ وارد بازار کتاب خواهد شد. در یادداشت زیور عالم آمده است: «فرض کنید در یک دوره آموزشی تعمیرات تلویزیون شرکت کرده اید و تمام کلاس صرف معرفی ابزار موجود در جعبه ابزار شود. مدرس مدام از کارایی پیچ گوشتی های مینیاتوری بگوید و دم باریک را مصداق هم کاره یک عملیات سخت تعمیراتی معرفی نماید. از دور هم به شما چند مدار و پنل نشان دهد و بگوید این وسایل و ابزار برای تعمیر چنین چیزهایی به کار می آید. وقتی نوبت به تمرین تعمیر یک بورد تلویزیون می رسد، مدرس شما می گوید این مساله نیاز به فرآیند دیگری دارد و باید در کلاس دیگری ثبت نام نمایید. شما خشکتان می زند. آن همه کلاس و تدریس برای چیزهایی بود که می دانستید. همه آن ابزارها و کارایی ها از کودکی و در دل درس حرفه و فن آموخته بودید. عطش شما در دست زدن به یک بورد تلویزیون سوخته بود تا با همان ابزارهای آشنا زنده اش کنید؛ اما جعبه ابزار گشوده و آن همه وسیله قرار نیست پیچی را باز کند. در دنیای تئاتر هم وضعیت به همین منوال است. هر کتابی که می گشایید مدام واژه هایی به چشمتان می خورد که اساساً ابزار کار اهالی تئاتر است. از شخصیت و پیرنگ گرفته تا تراژدی و کمدی. اینها واژگان تخصصی و مفاهیم پیچیده ای اند که هر نویسنده ای مدام بدان استناد می کند. کارگردان برای هدایت بازیگرانش خودرا مجهز به این واژگان می کند و در نهایت تحلیل گر هنر برای ارزیابی یک اثر هنری مستلزم داشتن این واژگان در جیب کت خود دارد. نکته اساسی آنجاست که چگونه باید از این واژگان استفاده نمود. چیزهایی که همه جا وجود دارد و برای چشمان اهالی تئاتر آشناست اما استفاده از آنها ناآشنا. کتاب «تحلیل نمایشنامه: راهنمای موردی درام مدرن غربی» نوشته آر. جی. کاردولو کارش آشنا کردن امر ناآشناست. نویسنده کتاب که خودش از منتقدان و تحلیل گران شناخته شده آمریکایی است، بجای تکرار مکررات دست به قلم شده است و ۱۲ نمایشنامه شناخته شده را از منظر ساده ای ارزیابی کرده است. او به مفهوم دقیق کلمه نمایشنامه ها را تحلیل کرده است، نه نقد. تفاوتش هم آنست که او اثر را شکافته تا با نشان دادن هسته مرکزی اثر، به کارگردانان و دراماتورژها نشان دهد، چگونه می شود اسرار یک نمایشنامه را کشف کرد. کاردولو به هیچ عنوان سراغ مکاتب و ایسم ها نرفته است. چندان اسم فیلسوف ها و آدم های بیرون تئاتر را نیاورده است. اگر هم به مسائل بینارشته ای مثل جامعه شناسی و روانشناسی رفته، در حد و حدودی است که خواندن اثر سخت نشود و حال مخاطب گرفته نشود. او بیشتر به همان ابزار دست درام بسنده می کند؛ ابزاری که در انتهای کتاب نیز به صورت خلاصه ارائه شده است. نویسنده در هر فصل چند پرسش مطرح می کند و نقشه راهی می کشد. اینکه چگونه از یک منظر می شود وارد اثر شد و آنرا کندوکاو کرد. برای مثال در اولین گام به سراغ مفهوم پیرنگ می رود و یکی از آثار شاخص هنریک ایبسن را تحلیل می کند. خواننده می فهمد چگونه می توان با پیرنگ و مفهومش اثری را ارزیابی کند. کاردولو حتی پا را فراتر می گذارد و یک اسلوب ساده نیز طراحی می کند تا شما بر طبق آن خود دست به تحلیل بزنید. او می گوید شما برای تحلیل اولیه نیاز به چه پرسش هایی دارید. پرسش هایی که اطلاعات اولیه را از دل متن استخراج می کند. خواندن کتاب «تحلیل نمایشنامه: راهنمای موردی درام مدرن غربی» شبیه خواندن یک کتاب فلسفه سخت فهم نیست، بیشتر شبیه خواندن اثری ساده و روایت گونه است. کاردولو شما را به فهم آثاری دعوت می کند که دوستشان دارد. او نه یک منتقد که یک هوادار است؛ برای همین شمایل کتاب همدلانه تر از کتاب های انتقادی است. راهنمای موردی یا Casebook، مندرج در عنوان کتاب از همین روست. عبارت Casebook دلالت بر بار آموزشی ماجرا دارد تا ثبت و ضبط یک نگاه و رویکرد. همان چیزی که در بازار کتاب ایران اندک است، کتابی برای آموختن نوشتن.»
منبع: هنر شهر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب