یك فعال فرهنگی افغان:
ای كاش وجود ما از تهدید به فرصت تبدیل می شد
به گزارش هنر شهر یک فعال فرهنگی افغان اظهار داشت: ای کاش وجود ما بعنوان مهاجر افغانستانی از وضعیت تهدید به فرصت تبدیل می شد.
به گزارش هنر شهر به نقل از روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، امین متولیان معاون برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد در ابتدای اولین جلسه از کارگاه «طراحی خدمات ویژه هموطنان افغانستانی عضو کتابخانه های عمومی» در توضیح چرایی تشکیل این جلسه اظهار داشت: در سال ۱۳۹۶ طرح پژوهشی بررسی مولفه های مدیریت بازدهی و ریسک در خدمات کتابخانه های عمومی ایران با همکاری دانشگاه تهران در نهاد شروع شد که این کارگاه ها در حقیقت کنش های مکمل آن طرح هستند. ریشه خدمت در مسائل واقعی کاربر است که در قالب طرز فکر همدلانه با آنها می توان به آن نزدیک شد. دوستان پیشنهاد کردند باتوجه به غفلت هایی که در عرصه تعامل و خدمت رسانی فرهنگی به جامعه عزیز مهاجران انجام شده، هموطنان افغانستانی عضو کتابخانه های عمومی در اولویت این کارگاه ها قرار گیرند تا با روش ها و ابزارهای پیش بینی شده به طراحی بسته خدمتی درخوری برسیم.
ضرورت فعالیت بخش بین الملل کتابخانه ها در ارتباط گیری با جامعه مهاجر
مهدی حسینی، معاون مدیرکل توسعه کتابخانه ها هم در سخنانی بیان کرد: در سال ۱۹۹۰ به سبب وقوع جنگ در عراق و افغانستان جمعیت مهاجران کشور افزایش پیدا کرد، اما روند مهاجرت به کشور از سال ۲۰۰۴ به ثبات نسبی رسید. در ساختار جمعیتی مهاجران مشاهده می نماییم که حدود ۶۷ درصد زیر ۲۹ سال سن دارند و ۸۰ درصد این جمعیت در مناطق شهری سکونت دارند. بر این اساس مخاطب بالقوه قابل توجهی را می توان در این جمعیت شناسایی کرد. با وجود بیش از ۱۳۰ هزار عضو از جمعیت مهاجران در کتابخانه های عمومی کشور، تنها ۲۶ هزار نفر از این جمعیت بعنوان عضو فعال شناخته می شوند.
زبان و دین و آداب مشترک سبب تقویت تعاملات فرهنگی می شود
سعید مجیدی، رئیس اداره ترویج کتاب و کتابخوانی اداره کل فرهنگی نیز در بخش بعدی این جلسه در ابتدای سخنانش با برجسته خواندن مقوله فرهنگ در رابطه با جامعه مهاجران کشور اظهار داشت: مقوله فرهنگ را باید از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی دانست و از این منظر نگاه به فرهنگ بایسته هایی دارد. واضح است که گستره صدور انقلاب زمانی محقق خواهد شد که عناصری از قبیل زبان و ملیت درنوردیده شود و زبان و دین و آداب مشترک سبب تقویت بنیه های این حرکت می شود. نهاد کتابخانه ها از ارکان توسعه فرهنگی شمرده می شود و می تواند نقشی تعیین کننده در تعاملات فرهنگی کشور و جامعه مهاجرین ایفا کند و در این میان توجه ویژه به قومیت ها، خصوصاً تعامل با جامعه محترم افغان که ریشه در زبان و دین مشترک دارد، بسیار اهمیت دارد.
مجیدی در بخش دیگر از سخنانش در رابطه با نگاه غالب بر تعاملات فرهنگی در حوزه مهاجران اظهار نمود: نگاه های اصلی در حوزه تعاملات فرهنگی در این عرصه اغلب متکی بر جشنواره ها و جلسات معرفی و نقد و بررسی کتاب بوده و تا کنون در سراسر کشور نشست های مختلفی با این مضمون برگزار شده است. اما تعاملات فرهنگی با جامعه مهاجرین محدود به این ها نبوده و همچون برنامه هایی در بزرگداشت نویسندگان پیشکسوت افغانستان، همین طور تقدیر از چهره های شاخص افغانستانی را شاهد بوده ایم. در مجموع باید گفت حضور هموطنان افغانستانی در ایران به هیچ وجه حضوری منفعل نبوده و امیدواریم با طرح هایی از این دست زمینه تعامل های بیشتر و وسیع تر را نیز شاهد باشیم.
ای کاش وجود ما از تهدید به فرصت تبدیل می شد
محمدابراهیم شریعتی، مدیر انتشارات عرفان در ادامه این جلسه، با اشاره به اینکه در گذشته شاهد تعاملات فرهنگی قابل توجهی در این عرصه بوده ایم، اظهار داشت: واقعیت این است که جامعه مهاجرین افغانستانی قبل از هر چیز از مشکل اقامتی در ایران رنج می برد و همین مورد، تعاملات فرهنگی شایسته و مطلوب را تا اندازه زیادی مبتلا به اختلال کرده است. تا کنون شاهد بوده ایم که دوستان فعال در حوزه فرهنگ همراهی هایی با مهاجرین افغانستانی در ایران داشته اند، اما تلخی ماجرا این است که هر لحظه ممکنست این همراهی ها در سازمان اتباع بی اثر و نافرجام شود. ای کاش نمایندگانی از این سازمان هم امروز در جمع ما بودند و تدابیری اتخاذ می شد که این مشکل اساسی از سر راه جامعه مهاجر افغانستانی برداشته شود. ای کاش وجود ما بعنوان مهاجر افغانستانی از وضعیت تهدید به فرصت تبدیل می شد؛ چونکه بعنوان ملت هایی با فرهنگ، زبان و دین مشترک پیوندها و اشتراکات زیادی بین ما برقرار است. امید ما در نهایت همچنان به دوستان فرهنگی است که در همه این مراحل و بحران ها در کنار ما باشند و از ما دفاع کنند.
نسل جدید مهاجرین افغانستانی
بخش دیگر از این کارگاه با حضور برخط محمدکاظم کاظمی شاعر، شاعر و پژوهشگر از خراسان رضوی همراه بود که در سخنانی کوتاه اظهار داشت: نگاه به جامعه مهاجر در ایران تا سالهای زیادی معطوف به مسئله بازگشت مهاجرین بود؛ اما امروز این نگاه به زندگی در ایران معطوف شده است. باید این واقعیت را در نظر گرفت که نسل جدید مهاجرین افغانستانی بسیار مستعد و شیفته آگاهی و رشد فرهنگی است. اما از جانب دیگر این واقعیت را هم باید پذیرفت که مسائل مختلف همچون مسائل زیستی و اقتصادی می تواند فشار مضاعفی برای جامعه مهاجر بوجود آورد. از این منظر توجه و حمایت ویژه ای هم لازم است تا زمینه تعاملات سازنده در جامعه بیشتر فراهم گردد.
به رسمیت شناخته نشدن
در ادامه نشست حمیدرضا بوالی، فعال فرهنگی نیز در ارتباط برخط با برنامه بیان کرد: در بحث هویت مفهومی وجود دارد با عنوان «به رسمیت شناخته شدن» که باید بگویم این مفهومی است که تا حدی در رابطه با جامعه مهاجرین افغانستانی نادیده گرفته شده است. به عقیده من این به رسمیت شناخته شدن می بایست از نهادهای فرهنگی شروع و به نهادهای رسمی منتهی می شد. امیدوارم نهاد کتابخانه ها دراین زمینه اهتمام ویژه ای به خرج دهد تا مسئله هویتی بچه های افغانستانی دقیق تر و سریع تر به نتیجه برسد. نهاد کتابخانه ها بعنوان نهادی که نسل های نو را با فرهنگ و کتاب آشنا می کند، می تواند نقش موثری دراین زمینه ایفا کند.
ضرورت تامین منابع کتابخوانی درباره افغانستان
سرور رجائی، شاعر افغان و مسئول خانه ادبیات افغانستان در ایران در بخش بعدی این جلسه در سخنانی اظهار داشت: واقعیت این است که اگر بتوانیم منابع کتابخوانی درباره افغانستان را تامین نماییم مهاجرین افغانستانی هم بیشتر به کتابخانه ها جذب خواهند شد. همین طور جا دارد قسمتی از توجهمان را هم به توجیه معلمان در ارتباط با بچه های افغانستانی اختصاص بدهیم؛ چونکه این بچه ها هم امروز قسمتی از این جامعه هستند. باید این پرسش را مطرح کنم که در این چند دهه چند عنوان کتاب برای کودکان و نوجوانان افغانستانی انتشار یافته است؟ واقعا تعداد این کتاب ها قلیل است. معتقدم هر نهاد فرهنگی در ایران باید از وجود یک افغانستانی بعنوان همکار بهره ببرد.
سعید دمیرچی مدیرعامل انتشارات هرمس نیز در بخش بعدی این جلسه در سخنانی بیان کرد: امیدوارم این جلسات تداوم داشته باشد. جشنواره بلخ رویداد قابل توجهی بود که سبب شد یک بانک اطلاعاتی شامل بیش از ۸۰۰ عنوان کتاب در حوزه افغانستان شناسایی شود. همین طور در سالهای اخیر با فعالیت مدارس خودگردان و پرداختن رسانه ها به حوزه افغانستان تعامل های خوبی شکل گرفت. امروز ما بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب درباره افغانستان داریم و درصدد هستیم یک کتابخانه از این عناوین راه اندازی نماییم.
سیدمجید سلطانی مدیر موسسه فرهنگی هنری شانه سرک نیز در سخنانی کوتاه در این جلسه اظهار داشت: عدالت اجتماعی ایجاب می کند باتوجه به جمعیت مهاجران افغانستانی، کارهای مهاجرین مورد حمایت و کمک های ویژه قرار بگیرد. این در حالیست که متاسفانه در مدارس ما منابع و کتاب های به روز به ندرت دیده می شوند.
سجاد محمدیان، سرپرست دفتر پژوهش و آموزش نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز در بخش پایانی این جلسه در تشریح پروسه کارگاه خدمات ویژه هموطنان افغانستانی سخن گفت و درباره شیوه برگزاری این دوره اظهار داشت: در هفت باب کتابخانه عمومی در استان های خراسان رضوی، سمنان، قم، تهران و یزد این کارگاه ها انجام خواهد شد. روشی را که هم در پیش خواهیم داشت، داستان سرایی خواهد بود. امیدواریم در بهمن و اسفندماه این کارگاه ها را برگزار نماییم که پنج مرحله خواهیم داشت. ابتدا شناسایی افرادی که بتوانند در این کارگاه ها شرکت نمایند. بعد ایده پردازی صورت خواهد گرفت، سپس داستان سرایی و در نهایت مسابقه و اختتامیه کارگاه ها صورت خواهد گرفت. برای شناسایی اعضا، نیمه دوم بهمن ماه را جدول زمان بندی خودمان در نظر گرفته ایم. مربیان و کتابداران محترم در هر کتابخانه پنج نفر از هموطنان افغانستانی عضو آن کتابخانه را در رده های سنی ۱۱ تا ۱۷ سال انتخاب خواهند کرد. در مرحله بعد یک کارگاه نیم روزه برای ایده پردازی خواهیم داشت. ایده ای که در این کارگاه شکل می گیرد می تواند منتج از تجربه زیسته یک نوجوان افغانستانی در ایران باشد یا برمبنای نیازی که در زندگی روزمره داشته، یا این که تخیل کودک برای رسیدن به ایده ما را کمک خواهدنمود.
او دو مبحث خلاقیت در داستان سرایی و جذابیت در روایت را امری مهم عنوان نمود و اظهار داشت: نکته مهم این است که در این داستان ها کتابخانه های عمومی نقش محوری در حل مسئله داشته باشند، یا حداقل لوکیشنی برای حل آن مسئله باشند. خروجی این کارگاه ها در حقیقت خوراک و ورودی مرحله بعدی کار خواهد بود تا بتوانیم از این داستان ها خدمت را احصاء نماییم. امیدواریم در کارگاه های پیش رو داستان ها را تا اختتام اسفند ماه معرفی و از برگزیدگان تجلیل نماییم. همین طور بتوانیم داستان ها را در رسانه ها روایت نماییم و خوانده و دیده شوند. ان شاءالله در مرحله بعدی از همین داستان ها برای ایجاد خدماتی که مورد نیاز هموطنان افغانستانی است بهره ببریم.
منبع: honareshahr.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب