كارگردان مستند با مهر مطرح كرد؛
اسناددست اول عملیات های هوایی در نبردهای فانتوم
هنر شهر: كارگردان مجموعه نبردهای فانتوم ضمن اشاره به كوشش برای دوری از طرح حرف های تكراری درباره كارنامه نیروی هوایی در جنگ، اصرار كرد در این مستند اسناد دست اول از عملیات های هوایی رونمایی شده است.
مهدی جبین شناس کارگردان مستند «نبردهای فانتوم» در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ساخت این مستند اظهار داشت: مستند «نبردهای فانتوم» در واقع یک مستند سریالی سه قسمتی است که ماموریت های مهم جنگنده های فانتوم در هشت سال دفاع مقدس را بررسی می کند، همین طور در این مستند به رشادت ها و مهارت های خلبان های جنگنده فانتوم اشاره می شود.
وی بیان نمود: در واقع در «نبردهای فانتوم» خاطرات مهم خلبان های جنگ بازسازی شده است و قصه از زبان خلبان ها تعریف می شود، البته ما به بهانه بررسی جنگنده های فانتوم و خلبان های آن، تاریخ جنگ را هم کنار آن مرور می نماییم.
جبین شناس تصریح کرد: این مستند در واقع به صورتی بازسازی خاطرات است، به این معنا که خلبان ها، خلبان های امروزی هستند و خاطرات آنها با استفاده از آرشیو و با استفاده از تصاویری که گرفته ایم و با بازسازی های انیمیشن آنرا به تصویر کشیده ایم. در بازسازی انیمیشن باید بگویم، که خیلی از خاطراتی که خلبان ها در این مستند تعریف می کنند، به لحاظ تصویری قابل بازسازی نیست، چونکه دیگر آن اتفاق ها قرار نیست رخ دهد، و به لحاظ مالی هم به صرفه نبود در بخش هایی از این مستند از تصاویر واقعی استفاده نماییم بنابراین قسمتی از این بازسازی ها به صورت انیمیشن بوده است.
تجربه مخاطب از حس حضور در هواپیمای جنگی
وی توضیح داد: دوست داشتیم بیننده مستند آن حس حضور در هواپیمای جنگی روی هوا را تجربه کند و برای این کار هیچ راهی نداشتیم به جز اینکه خاطراتی که خلبان ها تعریف می کنند؛ همان خاطراتی که در آسمان رخ داده است را با انیمیشن بازسازی نماییم.
این کارگردان مستند افزود: حدود ۹ سال پیش یک سری مستند سریالی با نام نبردهای «تام کت» تولید کردیم که خاطرات و نقش هواپیمای اف ۱۴ را بررسی می کرد، پس از اختتام این مستند به این نتیجه رسیدیم که برای تولید مستندهایی از این دست تجربه خوبی به دست آورده ایم و تصمیم گرفتیم تا ساخت چنین مستندهایی را ادامه دهیم.
وی بیان نمود: در همین راستا به سراغ خلبان های هواپیماهای جنگنده دیگر همچون جنگنده فانتوم رفتیم و مستند مورد نظر را جلوی دوربین بردیم.
موضوع و سوژه های دفاع مقدس آن قدر پتانسیل دارد که فیلمسازان بتوانند به دنبال روایت های دست اول از جنگ بروند و بتوان از آن فیلم های مستند جدید تولید کنند. البته این را هم باید بگویم دست یابی به روایت های دست اول خیلی سخت است جبین شناس اظهار داشت: برای ساخت این مستند از آرشیوهای بسیاری استفاده کردیم و یکی از نقاط قوت این مستند این بود که روی استفاده از آرشیوهای درست و دقیق حساس بودیم، در همین راستا فیلم های جنگی را دیدیم اما چندان به کار ما نیامد، چونکه «نبردهای فانتوم» مستندی بود که روی سوژه آن چندان کار نشده بود و بنابراین آرشیوهای مناسب و زیادی در دست نداشتیم، چونکه تا امروز افراد کمی به ساخت مستندی با این مورد پرداخته بودند.
وی افزود: می توانم بگویم تقریباً هیچ مستندی درباره نبردهای هوایی نداشتیم بنابراین دست ما جهت استفاده از آرشیو فیلم های دیگر بسته بود، اما خیلی دوست داشتیم که آرشیو دقیقی متناسب با سوژه مستند خود داشته باشیم. بدین منظور نزدیک به ۲ سال زمان برد تا بتوانیم آرشیوهای مناسب را تکه تکه از جاهای مختلف پیدا کرده و در مستند از آن استفاده کردیم.
روایت بی واسطه خلبانان حاضر در میدان
وی با اشاره به اینکه برای ساخت مستند «نبردهای فانتوم» با خلبان هایی که با این جنگنده پرواز کرده و در جنگ نقش داشتند مصاحبه شده است، توضیح داد: خلبان های این مستند همه خلبان های نیروی هوایی ارتش بودند و می توان گفت نیروی هوایی ارتش نیز برای ساخت این مستند بسیار پشت ما بود و همکاری بسیار خوبی با ما داشتند. البته خلبان هایی که در این مستند با آنها صحبت شده است نیز همکاری خوبی با ما داشتند.
این مستندساز بیان نمود: هرچند خیلی از این خلبان ها دل خوشی نداشتند چونکه کمتر کسی به سراغ آنها رفته است، در واقع این خلبان ها قهرمانان مهم جنگ هستند و فکر می کردند که شاید فراموش شده اند. اما ما دوست داشتیم با تمام خلبان های جنگنده های فانتوم مصاحبه نماییم، تا تاریخ شفاهی خلبان های جنگ ثبت گردد و بدین منظور تقریباً با همه خلبان ها مصاحبه کردیم البته برخی از خلبان ها علاقه ای به مصاحبه در این مستند را نداشتند.
وی اظهار داشت: تاکید می کنم که نیروی هوایی ارتش بسیار با ما همکاری کرده و سفارش ما را به خلبان ها کرده بود.
جبین شناس بیان نمود: یکی از مسائلی که در ساخت مستندهای دفاع مقدس مهمست این است که دیگر آدم ها ذهن و گوششان پر از قصه های تکراری می باشد و بنابراین باید به دنبال روایت های دست اول رفت، روایت های دست اول نیز به این معنا نیست که اثبات نشده باشد، بلکه روایت های دست اولی که سند واقعی داشته باشد تا بتوان آنچه که به تصویر کشیده می شود را به این سندها ارجاع داد.
وی افزود: موضوع و سوژه های دفاع مقدس آن قدر پتانسیل دارد که فیلمسازان بتوانند به دنبال روایت های دست اول از جنگ بروند و بتوان از آن فیلم های مستند جدید تولید کنند. البته این را هم باید بگویم دست یابی به روایت های دست اول خیلی سخت است.
این مستندساز در بخش دیگری از صحبت های خود تصریح کرد: آنچه که در این مستند قبل از هر چیز به چشم می خورد مهارت و رشادت های این خلبان ها بود. برای ساخت این مستند به دنبال قصه های آن زمان رفتیم و کم کم در تحقیقاتی که انجام می دادیم متوجه شدیم که در قصه ما کدام یک از خلبانان نقش داشتند در نهایت به دنبال خلبان های مورد نظر خود رفتیم.
وی توضیح داد: من و تهیه کننده تلاش کردیم با تمام خلبانان این جنگنده مصاحبه نماییم، در نهایت در این مستند با نزدیک ۲۰ خلبان مصاحبه کردیم.
جبین شناس با اشاره به اینکه پژوهش این مستند نیز تقریباً ۲ سال طول کشید، اظهار داشت: مساله دیگری که وجود دارد این است که پیدا کردن سندهای درگیری های هوایی خیلی سخت است چونکه این سندها می تواند بسیار حفاظتی و امنیتی باشد و هم برای هرکدام از این مورد ها چندین روایت وجود دارد.
وی بیان نمود: خوشبختانه برای ساخت این مستند به یک سری از اسناد دست رسی داشتیم که چندان طبقه بندی فوق محرمانه نداشت، البته تاکید می کنم که این اسناد تا امروز در حوزه مستند چندان مورد توجه نبوده است. تاکید می کنم که برای ساخت این مستند به دنبال حرف تکراری نبودیم، بنابراین تا آنجا که به ما اجازه دادند از اسنادی رونمایی کردیم که چندان شنیده و یا دیده نشده است.
روایتی پر از جزئیات درباره ناگفته های جنگ
این مستندساز افزود: بعنوان مثال می توان به بمباران سکوهای البکر العمیه عراق توسط فانتوم ها اشاره نمود، در این سال ها تنها تیتر این عملیات شنیده شده بود و کسی تا امروز در مورد جزئیات این اتفاق نشنیده بود. اما در این مستند به جزئیات این اتفاق اشاره شده است.
وی بیان نمود: تمام مواردی که در این مستند به آن اشاره شده است، نکته های مهمی هستند به این معنا که اگر کسی پیگیر نبردهای هوایی باشد برایش بسیار جذاب است و بیشتر مواردی که در این مستند به آن اشاره شده است، برای نخستین بار مورد بررسی قرار گرفته است.
جبین شناس اظهار داشت: آرشیوهای مورد استفاده در این مستند، آرشیوهای ارتش بود، همین طور از بعضی از آرشیوها نیز برای پایگاه های مختلفی بود که از زمان جنگ آنرا نگهداشته بودند و رونمایی نشده بود، این را هم باید بگویم که بعضی از این آرشیوها نگاتیو بودند و ما جهت استفاده از این مستند این نگاتیوها را تبدیل کردیم که هزینه زیادی را برای ما به همراه داشت، چونکه ما نمی دانستیم این تصاویر نگاتیوها چه بوده است و باید حتما آنرا اسکن می کردیم و آنرا بررسی می کردیم.
وی افزود: یکی از سکانس های کوتاهی که برای آن زمان زیادی را صرف کردیم، تصاویر دوربینی است که به یک جنگنده متصل شده که پالایشگاه عراق را بمباران می کند، این تصویر در هیچ جایی دیده نشده است و کسی هم نمی دانست که این تصاویر وجود داشته است.
جبین شناس در آخر اظهار داشت: معتقدم باید به ساخت چنین مستندهایی توجه کرد، چونکه اسناد و مدارک بسیاری وجود دارد که ما هم از آن مطلع نیستیم، مساله بعدی این است که نیروی هوایی عملیات های بسیاری در طول جنگ داشته است و قصه های بسیاری دارد که ما وقت نکردیم به آن بپردازیم، خدا را شکر که در چند سال اخیر همکاری ها برای ساخت این مستندها بیشتر شده است و این اجازه صادر شد که ما برای تولید این مستند به جاهای مختلف سرک بکشیم تا بتوانیم مستند خودرا بسازیم.
منبع: honareshahr.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب