سیداحمدرضا قائم مقامی تشریح كرد
برای ویراستاری باید چه کتاب هایی را مطالعه کرد؟
هنر شهر: سیداحمدرضا قائم مقامی ضمن بررسی خاصیت های ویراستار خوب، از گروه هایی که نثر فارسی زیر سیطرهٔ آن هاست می گوید.
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا، این مدرس زبان و ادبیات فارسی در یادداشتی که با عنوان «ویراستار خوب» و بتازگی نوشته، آورده است: «من چون خود سالهایی از عمرم را صرف ویرایش کرده ام و در جاهایی که کار کرده ام در ساختن معیارهای ویرایش بی اثر نبوده ام، شاید حق داشته باشم در این زمینه سخنی بگویم.
ویراستار امروزی، یعنی ویراستاری که به تقریب کم از پنجاه سال دارد، اگر می خواهد ویراستار خوبی باشد، جز آنکه باید از ذوق خداداد بهره داشته باشد و تمرین و ممارست در نوشتن را شغل خود کرده باشد، لازم است نوشته های بعضی معاصران را نیز خوانده باشد (معاصر را در معنای موسّع آن به کار می برم)، از آن جمله نوشته های این کسان را: ذکاء الملک فروغی، سعید نفیسی، مجتبی مینوی، پرویز خانلری، احسان یارشاطر (که در نثر پیرو خانلری است)، احسان طبری، به آذین، محمد علی اسلامی، و در نثرهای کهنه گراتر بدیع الزمان فروزانفر و بعضی شاگردان او، مانند عبدالحسین زرین کوب.
از میان نوشته های قدما نیز باید متونی مانند قابوسنامه و کیمیای سعادت و گلستان و تاریخ بیهقی و از میان نثرهای متکلف، کلیله و دمنه و مرزبان نامه و جهانگشای جوینی را در مطالعه گرفته باشد تا هم ساختارهای دستوری کهن به دستش بیاید و هم در لغت و استعمال بجای آن بواسطه‌ی ممارست اندوخته ای فراهم آورد و ذخیره ای بسازد.
راست است که زبان تحول می یابد، ولی انقطاع یکباره از آنچه تا همین چند سال اخیر معیار فصاحت و بلاغت و زیبایی بوده نیز روا نیست. خصوصاً بنا نیست جوانی بیست وچندساله، که عمدهٔ مشغولیت او با رمانهای غربی و ترجمه های آنها بوده و ناگزیر ذوق و سلیقه اش تحت تأثیر همین نوشته ها شکل گرفته، در نوشتهٔ هر کسی تصرف کند و آنچه را نمی شناسد و در محدودهٔ دانسته های وی نیست تغییر دهد. اساساً منطقی نیست که از فردی هفتادساله، که تربیت و تحصیل وی در دوره ای دیگر بوده، بخواهیم مانند چهل سالگانِ بریده از گذشته بنویسد و هیچ منطقی نیست که همه به روشی شبیه به هم بنویسند و تازه این شیوه را نیز همین جوانان تعیین کنند.
امروز نثر فارسی زیر سیطرهٔ چند گروه است: ژورنالیست هایی که گاه به دانشگاه ها نیز راه یافته اند؛ بعضی استادان دانشگاه که ذات های نایافته از هستی بخشند؛ جماعتی که به برکت آموزش و پرورش عمومی باسواد شده اند و خودرا به مجرد باسواد شدن محق در نوشتن دانسته اند؛ و مترجمان و ویراستاران رمانهای غربی که علاوه بر اغلاط پرشمار لغوی و دستوری، نوعی احساساتیگری را نیز وارد نثر معاصر کرده اند و شمار باسوادان آنها به نسبت با نسلهای پیشین (مانند ابولحسن نجفی و منوچهر بدیعی و نجف دریابندری و سروش حبیبی) البته اندک است. بر ویراستار خوب است که آنچه را در اینجا گفته شده پیروی کند تا زبان فارسی از زیر سیطرهٔ این طوایفی که گفتیم اندکی بیرون رود، ولی وقتی که به حافظهٔ خود رجوع می کنم، افراد زیادی بر خاطرم نمی گذرد.
با وجود مخالفتی که در میان نسل جوان با درگذشتگان و نویسندگان و ویراستارانی که در سنین پیریند شایع است، هنوز هم یک راه توفیق در نوشتن انشای خوب پیروی از همین نسل است که مع الاسف منهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر.»
منبع: هنر شهر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب