هر هفته یك فیلم كوتاه در مهر؛
راز مردی که حیات باردیگر یافت سینما به میانسالان کم توجه است
هنر شهر: شاهین جلالی کارگردان فیلم کوتاه مرد ابری با اشاره به پرداختن به جهان مردی که حیات باردیگر یافته است، چند پیشنهاد درباره ی پخش و اکران فیلم کوتاه ارائه نمود.
شاهین جلالی کارگردان فیلم کوتاه «مرد ابری» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ی ایده اولیه فیلم کوتاه «مرد ابری» توضیح داد: فیلم «مرد ابری» روایتگر زندگی مردی است که بار دیگر به حیات بازمی گردد. در توضیحی مفصل تر، این اثر داستان مردی را دنبال می کند که از لرزش دست رنج می برد. این ضعف، او را در آستانه مرگ قرار می دهد و با رویدادهای پیش بینی نشده ای مواجه می کند که سرنوشتش را دگرگون می کند. این کارگردان در جواب این پرسش که چرا یک مرد میانسال را محور فیلم خود قرار داده است، اظهار داشت: حضور هر شخصیتی در داستان تابع ضرورت های روایی است. انتخاب شخصیت میانسال در این فیلم نامه، کاملا آگاهانه و مبتنی بر نیازهای داستانی و اهداف روایی صورت پذیرفت. همچنین، این انتخاب پاسخی به کم توجهی عمومی به این گروه سنی شمرده می شود. دوره میانسالی، سرشار از درام انسانی، بازبینی در انتخاب های زندگی و جستجوی معنا در میانه راه است. اینها مطالبی جهانی، عمیق و انسانی هستند که شایستگی روایت شدن دارند. پرداختن به آنها نه فقط برای هم نسلی های این شخصیت که گذشته شان را مرور می کنند، بلکه برای جوان ترها که آینده شان را پیش رو دارند، جذاب و ضرورت دارد. وی اشاره کرد: هر فیلمی بازتاب قسمتی از ذهنیت و تجربیات فیلمساز است. من همیشه تلاش می کنم داستان هایی را برای ساخت انتخاب کنم که ریشه در تجربیات شخصی من داشته باشند. «مرد ابری» نیز از چنین نگاهی متأثر است. خاطره لرزش دست پدربزرگم در کودکی، نقطه شروع ایجاد این ایده بود. بعد از بازنویسی های متعدد، طرح اولیه به نسخه غائی فیلم نامه تبدیل شد. این اثر بالاتر از آنکه زندگینامه خودنوشت باشد، حاصل همدلی و مشاهده چالش های میانسالی در اطرافیانم است. حس لحظه های ازدست رفته و سکوت سنگین حاکم بر این دوره، الهام بخش خلق فیلم بود. اثر حاضر، ترکیبی از این مشاهدات، تخیلات و پرسش های شخصی است، نه روایتی خطی از زندگی من.
این کارگردان درباره ی المان های تصویری فیلم بیان کرد: فیلم «مرد ابری» از نظر ترکیب بندی، مملو از لحظه های سکون و تنهایی است. این لحظه ها با قاب بندی های ایستا، رنگ های عمدتاً خنثی و طیف های خاکستری بازنمایی شده اند تا یکنواختی ظاهری زندگی شخصیت را القا کنند. رویکرد مینیمال فیلم با نماهای نسبتا طولانی، فرصتی برای تأمل و همذات پنداری عمیق تر با شخصیت اصلی فراهم می آورد. در بیشتر صحنه ها، نور طبیعی و غیردراماتیک غالب است. سایه های نرم اما محسوس، نمادی از روشنایی فاقد گرمای زندگی روزمره اند و پس زمینه های تاریک بمنظور برجسته سازی انزوای درونی و تأملات شخصیت به کار رفته اند. وی درباره ی دلیل کم توجهی به میانسالان در سینما اظهار داشت: انتخاب شخصیت میانسال در این فیلم عامدانه و متکی بر ضرورت های داستانی بود. جذابیت جهان پیچیده و اغلب مغفول مانده میانسالان، غنای تجربیات، تضادهای درونی و مسئولیت های چندلایه این دوره، بستر مناسبی برای روایت دراماتیک فراهم می آورد. دلیلهای کم توجهی سینما به این قشر را می توان در تمرکز تجاری بر مخاطبان جوان به عنوان مصرف کنندگان اصلی و کلیشه سازی نقش های میانسالان (مانند شخصیت های فرعی تکراری یا تصاویر یک بعدی از روزمرگی) جست وجو کرد. این نگرش، جذابیت دراماتیک زندگی میانسالی را نادیده می گیرد. جلالی در بخش دیگری از صحبت هایش اشاره کرد: فیلم کوتاه، هنر روایت فشرده و متمرکز است که در بازه ای محدود، به پرداختن عمیق به یک ایده واحد می پردازد. همچون شعر که با ایجازِ کلمات، جهان های چندلایه خلق می کند، این قالب نیز با تراکم تصویر و روایت، اثری عاطفی یا فکری بر مخاطب برجای می گذارد، بی آنکه به گستردگی سینمای بلند نیاز داشته باشد. این کارگردان درباره ی شرایط فیلم کوتاه ایران از نظر پرداخت موضوع و محتوای آثار عنوان کرد: در سینمای کوتاه ایران، شاهد رشد چشم گیر ایده ها و جسارت در پرداخت به موضوعات اجتماعی کمتر دیده شده (مانند بحران های طبقه متوسط یا لطمه های روانی) هستیم. فیلمسازان این عرصه، با بهره بردن هوشمندانه از محدودیت زمان، زبان بصری خلاقانه ای توسعه داده اند. با این وجود، چالش های اصلی عبارتند از؛ عمق بخشی به روایت در زمان محدود، پرهیز از افراط در «فستیوال پسندی» یا «شعارزدگی مستقیم» و ضعف محسوس در پرداخت فیلم نامه که نیازمند توجه جدی تر است. وی درباره ی اکران و پخش فیلم های کوتاه اظهار داشت: دسترسی مخاطبان به فیلم های کوتاه مستلزم استفاده از مسیرهای چندگانه است، همچون پلت فرم های مجازی (مانند فیلیمو، نماوا یا اپلیکیشن های تخصصی) با دسته بندی روشن و امکان جستجوی هدفمند، اکران در محلهای عمومی (فرهنگسراها، گالری ها، کافه ها) با تأکید بر موضوعی، پخش آثار قبل از فیلم های سینمایی یا بین قسمت های سریال های پلتفرمی، الگویی که در اروپا نیز موفق عمل کرده است. وی ادامه داد: پیشنهاد من برای اکران حرفه ای، ایجاد «پاتوق های ثابت فیلم کوتاه» در سینماهای تجاری است. بطور مثال، اختصاص یک روز در هفته به نمایش فیلم های کوتاه با بلیت های ارزان (حدود نصف قیمت معمول) و تلفیقی از ژانرهای مختلف. تحقق این ایده نیازمند مشارکت نهادهای صنفی (مانند خانه سینما) و حمایت دولتی است. همچنین، راه اندازی پلت فرم های اختصاصی فیلم کوتاه با حق اشتراک ماهانه می تواند چرخه اقتصادی پایدارتری بوجود آورد. جلالی در آخر درباره ی بزرگ ترین مانع برای پخش حرفه ای فیلم های کوتاه در ایران اظهار داشت: مهم ترین مانع پخش حرفه ای در ایران، نقص ساختاری در نظام توزیع است. همچون عدم وجود مدل درآمدزایی شفاف یعنی هزینه های پخش و تبلیغات با درآمد ناچیز حاصل از بلیت فروشی تناسبی ندارد. فقدان نهاد متولی پخش، ضعف در بازاریابی هدفمند و ترس از عدم دریافت تأییدیه جشنواره ها یا پلت فرم ها به خودسانسوری در انتخاب سوژه ها می انجامد در صورتیکه فیلم کوتاه می تواند عرصه ای برای جسارت های فرمی و محتوایی باشد. محمود نظرعلیان، اکبر صادقی، اردشیر زاهد، حمدالله سلیمی، رسول علی نژاد و محمد فرجی بازیگران «مرد ابری» هستند. این فیلم کوتاه منتخب بالاتر از سی جشنواره ملی و بین المللی همچون جشنواره بین المللی فیلم بوسان و... بوده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب