پیمانكار خارجی حكم مرگ تاریخ در چم شیر را داد
هنر شهر: «علی رغم به انجام رسیدن تمام تعهدات از جانب هیأت مطالعه و پژوهشكده باستان شناسی، مسئولان ساخت سد ˮچم شیرˮ توجهی به انجام تعهدات خود ندارند و حتی بیش از یك سال است كه نسبت به تخصیص و تأمین بودجه برای مطالعات دیرینه شناسی قدمی برداشته نمی گردد.»
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا، به دنبال احداث سد و نیروگاه «چم شیر» در مرز دو استان كهكیلویه و بویر احمد و فارس در سال ۱۳۹۵ طرحی با عنوان «مطالعات دیرینه شناسی در محدوده سد چم شیر» در دستور كار پژوهشكده دیرینه شناسی و پژوهشگاه میراث فرهنگی قرار گرفت.
در چارچوب این طرح و در محدوده ی دریاچه سد «چم شیر» بررسی دیرینه شناسی انجام شده و مطالعات پیشین در این محدوده بازنگری شدند، حتی با بیان پژوهشكده دیرینه شناسی در همین زمینه قرار شد تا محوطه هایی كه قابلیت كاوش گسترده دارند بعد از انجام گمانه زنی مقدماتی و برای كاوش گسترده ارزیابی و انتخاب شوند.
محمد تقی عطائی؛ سرپرست مطالعات دیرینه شناسی این طرح در این زمینه به ایسنا می گوید: «هیئت دیرینه شناسی در زمستان ۱۳۹۵ مطالعات خویش را كه در دو مرحله برنامه ریزی شده بود، شروع كرد. در اولین مرحله این مطالعات حدود ۱۴۰ محوطه مورد شناسایی یا مطالعه قرار گرفت كه دوره های پیش از تاریخ تا قاجار را شامل می شد، همینطور ۳۰ محوطه با قابلیت های فرهنگی متمایز تشخیص داده شد كه در ۱۵ محوطه آن گمانه زنی انجام و مشخص شد كه این محوطه ها قابلیت جستجوهای گسترده را دارند و باید پیش از آبگیری سد مورد كاوش قرار گیرند.»
به گفته ی او «علی رغم به انجام رسیدن تمام تعهدات از جانب هیأت مطالعه و پژوهشكده باستان شناسی، اما متاسفانه مسئولان ساخت این سد و نیروگاه، توجهی به انجام تعهدات خود نشان نمی دهند. به صورتی كه جزء درصد ناچیزی از بودجه برآورد شده، با گذشت بیش از یكسال، هنوز نسبت به تخصیص و تأمین بودجه این تحقیقات اقدامی انجام نشده است، بنابراین مطالعات مذكور از زمستان ۱۳۹۵ تابحال معوق مانده اند.»
این دیرینه شناس با تاكید بر این كه دست كم دو سال زمان برای انجام برنامه های نجات بخشی دیرینه شناسی در محوطه "چم شیر" نیاز است، ادامه می دهد: این در شرایطی است كه اعلام شده سد چم شیر در نیمه دوم سال ۱۳۹۷ آبگیری می شود، اما هنوز حتی مرحله مقدماتی مطالعات دیرینه شناسی در محدوده این سد انجام نشده اند.
او می گوید: در شرایطی كه دریچه های سد برای آبگیری بسته می شوند در كمتر از یك هفته اولین اثر تاریخی كه در محوطه چم شیر زیر آب می رود، یك پل متعلق به دوران اسلامی است كه از آن حتی در منابع تاریخی ایران هم نام برده شده است و به مرور ۱۴۰ محوطه تاریخی دیگر هم زیر آب می روند.
به نظر می رسد بدقولی در پرداخت منابع اعتباری برای بررسی و مطالعه در محوطه های تاریخی منطقه، از جانب پیمانكار خارجی (هنوز به صورت رسمی از كشور خاصی نامی برده نشده اما گفته می گردد آن پیمانكار چینی است) كه قرار بوده به صورت فاینانس تأمین شود، انجام شده است. اما گفته می گردد این پیمانكار فقط برای ساختمان خود سد، منابع لازم را تأمین می كند و با عنایت به تامین نشدن اعتبار، مطالعات مربوط به میراث فرهنگی محدوده سد بلاتكلیف مانده است.
باید قرارداد بین وزارت نیرو و پیمانكار خارجی مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود كه آیا این پیمانكار اصلا مسوؤلیتی در قبال انجام مطالعات باستان شناسی، مردم شناسی و محیط زیستی محوطه پذیرفته است؟ و این مساله درست برپایه تفاهم نامه هایی كه در كشورهایی مانند چین هم امضا می شوند و باید به چنین مسائلی توجه لازم را نشان دهند، مورد تاكید قرار گرفته و آیا پژوهشكده دیرینه شناسی این تفاهم نامه را پیش از هر نوع اعلام موافقت برای احداث سد بررسی نموده است؟
از سوی دیگر ذكر نكاتی ضروری به نظر می رسد؛ با عنایت به این كه ساختمان بهترین سدها هم عمر مفید و معینی دارند و بعد از آن كارآیی شان را از دست می دهند؛ آیا نباید عوارض منفی آنها را به حداقل كاهش دهیم؟ نباید پیش از ساخت یك سد مطالعات گوناگون در حوزه هایی مانند باستان شناسی، محیط زیست و حتی گردشگری منطقه انجام شوند و بعد از ساخت این ابَرسازه ها به كمكِ مطالعات علمی انجام شده، به بهره وری بهتر از آنها كمك كرد؟
نمونه های زیادی از ساختمان های متعددی كه در حین ساخت سدها برای اسكان مهندسان و كاركنان آنها ساخته می گردد اما با آغاز آبگیری بلااستفاده می مانند یا به حال خود رها می شوند، وجود دارند كه حتی چنین طرح هایی برای آن ها مطرح نمی شود!
در شرایطی كه در بهترین و ساده ترین حالت این ساختمان ها را می توان به مكانی برای تولید موزه های دیرینه شناسی و مردم شناسی تبدیل كرد كه یافته های كاوش و مطالعه از آن مناطق تاریخی را می توانند در خود جای دهند تا از یك سو به ورود توریست به منطقه فكر كنند.
از سوی دیگر در گفت وگوی محمدرضا فاضل، معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چم شیر گچساران با ایسنا؛ «برای تكمیل این پروژه مهم اقتصادی تا كنون ۹۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح بزرگ سد "چم شیر "هزینه شده و به بیش از شش هزار میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز است، » اما چند درصد از این اعتبار میلیاردی، سهم مطالعات میراث فرهنگی از این پروژه بوده است؟
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب