چالش ها و راهكارهای ترویج زبان فارسی در شبه قاره هند
در وبینار «چالش ها و راهکارهای توسعه و ترویج زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره هند» عنوان شد به زبان فارسی نباید فقط بعنوان یک زبان دینی و مذهبی نگریسته شود بلکه این زبان می بایست بعنوان یک زبان فرهنگی و تجاری نیز معرفی شود.
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا برمبنای خبر رسیده، محمود جعفری دهقی رئیس انجمن ایران وبینار «چالش ها و راهکارهای توسعه و ترویج زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره هند» که به همت گروه مطالعات شبه قاره انجمن ایرانشناسی و معاونت فرهنگی اجتماعی دانشگاه تهران و با همکاری بنیاد سعدی و انجمن ایرانی همکاری با یونسکو به صورت زنده و برخط برگزار شد، با برشمردن اشتراکات فراوان فرهنگی، تاریخی و تمدنی ایران و شبه قاره، هدف از مرور پیشینه این اشتراکات دیرین را درک ضرورت حفظ میراث مشترک هندوایرانی عنوان نمود.
عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران با استناد به شواهد گوناگون علمی، باستان شناختی، زبان شناختی تاریخی، ادبی و هنری، روابط تاریخی و فرهنگی ایران و شبه قاره هند را پیش و بعد از ظهور اسلام عمیق و گسست ناپذیر توصیف کرد و شبه قاره هند را مهد پرورش شاعران و ادیبان پارسی در طول هفت قرن رونق این زبان دانست.
این عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی در انتهای سخنان خود به راهکارهایی برای آموزش ترویجی زبان فارسی در شبه قاره هند اشاره کرد؛ از آن جمله می توان به تدوین طرحی برای تصحیح و لیست نویسی آثار فارسی موجود در هند، ارتباط مداوم دانشگاه ها و مراکز علمی و فرهنگی ایران و شبه قاره، اعطای بورس های تحصیلی به دانشجویان هندی، اعزام استادان زبان فارسی به هند و تالیف نشریات مشترک با هند اشاره نمود.
در ادامه این وبینار، محمدرضا مجیدی، دانشیار گروه مطالعات منطقه ای دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدیر عامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو، از کشورهای هند، پاکستان و بنگلادش بعنوان میراث دوران گنجینه مشترک حوزه فرهنگی تمدنی شبه قاره با ایران نام برد و بر لزوم آگاهی بخشی در حوزه مفاخر و همین طور میراث مشترک ملموس و ناملموس و پاسداشت و معرفی آنها به نسل های نو بوسیله ثبت آنها در لیست یونسکو اصرار کرد.
سفیر و نماینده سابق ایران در یونسکو با اشاره به عنوان وبینار اشاره کرد: در کنار بازخوانی سیر تحول و تطور روابط فرهنگی و زبانی این دو حوزه تمدنی، باید با لطمه شناسی، استمداد از فرصت ها و بهره گیری از نقاط قوت، برای چالش ها و تهدیدها تدبیر کرد.
او اضافه کرد: بازخوانی فرآیندی که در این راه تا به امروز پشت سر گذاشته شده است و کوشش برای ترسیم یک نقشه راه علمی و فرهنگی برای آینده، با نگاهی لطمه شناسانه می تواند در پاسخ به پرسش چه باید کرد دراین زمینه به ما کمک نماید.
مدیر عامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو به ثبت نسخ خطی موجود در شبه قاره، بازنشر آثار متقدمان و متاخران و پاسداشت آنها، بازنگری و به روزرسانی شیوه های آموزش فراگیر زبان فارسی بعنوان راهکارهایی برای ترویج زبان فارسی اشاره نمود.
عابد گلزار، استادیار زبان و فرهنگ ایران در گروه مطالعات آسیای مرکزی دانشگاه کشمیر هم باتوجه به موضوع این وبینار اظهار داشت: اگر گام هایی جدی و فوری برداشته شود، می توان امیدوار بود که بشود سناریوهایی را ایجاد کرد تا باردیگر به تدریج زمینه ها و فرصت ها برای احیای این زبان شیرین و بی نظیر در این منطقه فراهم گردد.
او اشاره کرد: به زبان فارسی نباید فقط بعنوان یک زبان دینی و مذهبی نگریسته شود بلکه این زبان می بایست بعنوان یک زبان فرهنگی و تجاری نیز معرفی شود تا نسل جوان مشرق زمین بتواند آنرا بعنوان زبان دوم و یا سوم بیاموزد با امید به این که افق شغلی مناسب تری به ویژه برای جذب در شرکت های چندملیتی پیش رو داشته باشد.
گلزار بر لزوم بهره گیری از روش های مورد تقاضا و روزآمد برای ترویج زبان فارسی در شبه قاره اصرار کرد و اضافه کرد: یک راهکار بسیار موثر برای بسط زبان فارسی در شبه قاره امضای توافقنامه هایی بین بنیاد سعدی و خانه های فرهنگ ایران در پاکستان، بنگلادش و هندوستان با مراکز علمی و دانشگاهی این کشورها بمنظور برگزاری دوره های شش ماهه و یک ساله زبان فارسی با اعطای مدرک آخر دوره و گواهینامه مهارت است که در جوانان شبه قاره به شمول کشمیر برای یادگیری این زبان انگیزه به وجود می آورد.
عابد گلزار با اشاره به جایگاه سینمای ایران، فیلم ها و سریال های ایرانی را برای جوانان امروز کشمیر جذاب توصیف کرد و هنر سینما را محملی برای ترویج زبان فارسی در شبه قاره دانست و اظهار داشت: برگزاری جشنواره های فیلم ایرانی در مراکز علمی و فرهنگی شبه قاره را در ترغیب و تحریک نسل جوان به یادگیری زبان فارسی بسیار موثر و کارا ارزیابی کرد. او همین طور تاسیس یک بنیاد بین المللی در مرکزیت تهران با هدف آموزش و ترویج زبان فارسی را بعنوان راهکار دیگری بیان کرد.
این استادیار دانشگاه کشمیر اشاره کرد: ضرورت دارد ژورنال های علمی و پژوهشی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه های هند رسمیت و مقبولیت بیشتری پیدا کنند تا پژوهشگران شبه قاره به انتشار مقالات خود در این ژورنال ها ترغیب شوند.
سید حسن عباس، رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هندوی بنارس هم با اشاره به پیشینه زبان و ادبیات فارسی در هند، با گرامی داشت یاد استادانی چون ایرج افشار و سیدجعفر شهیدی، دغدغه مندی آنان را در جهت توسعه زبان فارسی در منطقه شبه قاره ستود.
رئیس کتابخانه رضای شهر رامپور ایجاد انگیزه در مردم خصوصاً دانشجویان برای تحصیل زبان فارسی بوسیله اعطای بورسیه های تکمیلی و پژوهشی، برگزاری کارگاه های آموزش زبان فارسی در شبه قاره هند، اعزام استادان ایرانی به هند و بالعکس، برنامه ریزی وسیع برای لیست نویسی نسخ خطی در هند و تهیه کتابشناسی مفصل از ایران شناسان هند را ضروری دانست و همچون راهکارهای موثر در توسعه زبان فارسی در این منطقه برشمرد.
سید اختر حسین، استاد بخش مطالعات فارسی و آسیای مرکزی دانشگاه جواهر لعل نهرو با ذکر نام و خاطره استادانی چون سیدجعفر شهیدی، مظاهر مصفا، ناتل خانلری، اسلامی ندوشن و حسین خطیبی از آنها بعنوان چهره هایی بی آلایش و تکرارناشدنی یاد کرد و بر لزوم وظیفه شناسی استادان زبان فارسی و ضرورت تعامل صمیمی و دلسوزانه آنان با دانشجویان اصرار کرد.
استاد دانشگاه جواهر لعل نهرو هند جاه طلبی و قدرت طلبی را صدمه ای جدی برای استادان دانشگاه ها دانست و سفارش کرد: استادان باید مراقب باشند از رسالت راستین خود غافل نشوند.
رئیس مرکز تحقیقات فارسی دهلی نو در بخش پایانی برنامه، با عنوان «توسعه و ترویج زبان و ادبیات فارسی در سایه سیاست جدید آموزشی هند (مصوب ۲۰۲۰)» سخن گفت.
احسان الله شکراللهی اشاره کرد: پس از گذشت ۳۴ سال از تصویب اولین قانون آموزشی هند، دولت هند هوشمندانه و عاقلانه سیاست جدیدی اتخاد کرد تا زبان فارسی که ۸۰۰ سال بعنوان زبان فعال و رسمی و بعنوان زبان نخبگی در هند جریان داشته، باردیگر در جایگاه زبان کلاسیک و میرانی معرفی شود.
نماینده بنیاد سعدی در دهلی نو بر مدنظر قرار دادن سه محور؛ استفاده از معلمان خوب، منابع آموزشی غنی، طرح ریزی برنامه درسی متناسب با نیاز بومی هند از طرف متولیان گسترش زبان فارسی در هند و همین طور مجموعه های پشتیبان در ایران اصرار کرد.
او شناخت صحیح از علاقه مندان زبان فارسی در هند و گروه های هدف آموزش آنرا بسیار مهم دانست و با ارائه یک دسته بندی کلی گروه های هدف را در شش مجموعه معرفی کرد: علاقه مندان به یادگیری زبان فارسی به صورت آزاد، مسلمانانی که در حوزه های دینی زبان فارسی را به روش سنتی می آموزند، پارسیان هند، هندوان پندیت، گروه هایی که زبان فارسی را در سطح دانشگاهی انتخاب می کنند و آنرا برای امر تجارت می آموزند و همین طور گروه هایی که زبان فارسی را برای تکمیل دانش خودشان در رشته های مرتبط در دانشگاه ها در حاشیه نیاز دارند.
او اضافه کرد: صرف نظر از سطوح دانشگاهی و باتوجه به قانون جدید آموزشی هند. امروزه باید نگاه ویژه ای به مدارس مدرن هند شامل مدارس مسلمانان و غیرمسلمانان داشته باشیم و برای شروع پروسه آموزش، مدارس مسلمانان، خصوصاً شیعیان را در اولویت قرار دهیم. در وهله بعد البته مدارس غیر مسلمانان با اولویت پارسیان هند، پندیت های هندو و جامعه سیک مهم هستند.
این استاد فارسی پژوه افزود: برای نیل به این هدف، تربیت معلمان زبان فارسی بوسیله گنجاندن فنون تعلیم در برنامه درسی هندیانی که زبان فارسی را در هند با ایران آموخته اند همچون فارغ التحصیلان جامعه المصطفی اهمیت ویژه دارد.
شکراللهی خواهرخواندگی دانشگاه های مختلف هند و ایران، استفاده از ظرفیت خطاطی و خوشنویسی بعنوان هنری چشم نواز و آشنا برای اهالی هند، استفاده از ظرفیت دیگر هنرها مانند تئاتر و سینما و در نهایت ایجاد روابط همکاری عمیق و مستمر با نهادهای فرهنگی هند همچون شورای ملی فروغ زبان اردو (NCPUL)، دانشگاه آزاد ملی ایندیرا گاندی (IGNOU) و نیر شورای ملی تحقیقات آموزشی هند (NCERT) و شورای ملی روابط فرهنگی هند (ICCR) را بعنوان راهکارها و پیشنهادات دیگری برای بسط زبان فارسی در شبه قاره بیان کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب